You are here: >>> Columns
Modieus Taalgebruik
MODIEUS TAALGEBRUIK
(Altitude Zero)
Moderne projectleiders en managers trekken al pratend (en met plezier) een rookgordijn op en hebben het over "de back- en frontofficefuncties" van het internet, het "terugkoppelen" naar hogere echelons, etc. Tegelijk verbazen ze zich erover dat men hun taaltje niet begrijpt, en zelfs als vervreemdend ervaart. Wanneer een “normaal” pratend wezen zich tussen hen in begeeft, dan wijzen ze hem aan en betichten hem ervan de "geplogenheden van het huis nog niet te kennen" waarmee ze o.a. willen zeggen dat hij het incrowdjargon niet eigen is.
Nestbevuiling en tribaal denken zijn van alle tijden, en het moderne veramerikaniseerde managementjargon is daar gewoon een moderne uiting van. Voer voor een crossculturele benadering door antropologen en linguïsten. Het jargon is dus een dam tegen nestbevuiling en een beschaafd vernislaagje tegen het oubollige vloeken en tieren. Je kunt maar beter door je superieur beticht worden van “deregulariserende proactiviteit” dan door je chef uitgekafferd worden voor luiheid. Je kan maar beter als geprinte briefbezorger de “collegialiteitsquota een negatief saldo bezorgen” dan als pestende facteur het gevang invliegen.
Ach, de vraag is: zijn we door dit rookgordijn de sigaar of niet? Worden we collegiaal linguïstisch gepijpt of kan het ons de ballen schelen, want doorprikken we het vakjargon? Verpakken we elke verbale uiting als een state of the union of zeggen wij op ouderwetse wijze vrank en vrij onze mening? En maakt het iets uit?
Emotionele intelligentie vereist een tactisch woordgebruik. Sommige mensen willen als een kasplantje aangepakt worden en houden niet van een rechtaan-rechtdoor taalgebruik. Zeg niet: “wat zie je d'er slecht uit”, maar zeg: “ben je deze nacht gestoord geworden in je remslaap?” Zeg niet: “je hebt kraaiepoten”, maar zeg: “kan ik je plezieren met een nachtcrème?” De positieve kant van het rookgordijn is dat we de brute Neanderthaler in ons cultiveren. En soms ook tijd winnen; want als de projectmanager zegt: “kan je terugkoppelen?” dan heeft hij seconden uitgespaard vergeleken met wat een huisvrouw zou zeggen, n.l.: “kan je achteraf terug bij mij komen en zeggen wat ze gezegd hebben zodat we er over kunnen praten?”
Misschien moeten we blij zijn en dienen we termen als “terugkoppelen” te prijzen, daar een betere Nederlandstalige uitdrukking dan “feedback geven”...
Anyhow (in alle geval): de Nederlanders, zijnde de 53e staat van de VS, praten binnen 100 jaar allemaal gekaast Engels. Het weze zo. Evolutie is een gevolg van tijd, en wij leven nu eenmaal in een kosmos waar tijd het voor het zeggen heeft.
Je kunt trouwens in zeer eenvoudig Nederlands ook "holle woorden-effecten" bereiken. Of je het nu over een "buttum-up evaluatie" hebt of over "beoordeel je superieuren": in beide gevallen bedoel je: "geef je baas lik op stuk". Belangrijk is of zo'n evaluatie überhaupt iets uithaalt. Zal een hiërarchische instelling door een evaluatie van superieuren aangepast worden? Zal het werkplezier erdoor stijgen?
Soms verkies ik gezwollen veramerikaanst taalgebruik, want dan weet ik: ze zijn de pedalen weer kwijt, ze brallen wat en er komt niks van, we kunnen hun nota’s in de poubelle deponeren.
Je moet in het leven door het rookgordijn van de taal leren kijken, en als de rook om je hoofd is verdwenen... begint de eeuwig durende glimlach.
Overigens, de laatste weken zijn gordijnen en rook erg “in”. Ik beeld me soms in om een gordijn te hangen rond eenieder die rookt. Maar dat is -als het van de VLD afhangt- weldra onwettelijk, daar een vorm van sluier. Welke Christenhond weet dat de sluier afkomstig is van een gordijn dat Mohammed in zijn tent hing om zijn ("knappe") vrouwen te onttrekken aan de blikken van dronken vierde-wereld-arabieren die geld kwamen bedelen bij de (rijke) prinselijke Mohammed. Zijn vrouwen besloten dan om een stuk van dat gordijn rond hun gelaat te draperen wanneer ze buiten op stap gingen, zodat ze ook buiten niet lastig gevallen konden worden door vieze geile mannen. Maar helaas is dat dan door de islamitische clerus misbruikt om alle vrouwen te verplichten zich te draperen in sluiers. Allemaal de schuld van die vieze mannen. Allicht.
Al blijft een sigaarrokende in burka geklede dame wel een fotogeniek kiekje waardig.
