You are here: >>> Columns
Begroting
NIKS NIEUWS ONDER DE ZON
ook in word [27 KB]
Stel dat men een reeks zou aanleggen van begrippen die het tegengestelde willen zeggen van wat ze zijn. Bijvoorbeeld postmodern: als er één instelling is die niet modern is in Vlaanderen, dan is het wel de post! Of democratie: als er iets is, in functie waarvan niet geregeerd wordt in Europa, dan is het wel het volk (al zullen sommigen zeggen: gelukkig maar).
Een ander begrip dat verdient nader bekeken te worden is begrotingscontrole. Als er iets is in België dat de laatste 50 jaar absoluut niet onder controle was, dan is het wel de begroting.
Nu zijn staatsschulden van alle tijden: het volstaat een historisch werk te raadplegen om dat te beseffen. Men zou het het bijna als een opluchting gaan beschouwen dat de Belgische overheid een schuldenberg heeft, want moest ze die niet bezitten, ze zou als natie historisch niet langer geloofwaardig zijn. Akkoord, de begrippen staat en natie vallen niet echt samen in dit landje, maar dat is andere koek.
De koek waar wij het nu even over gaan hebben, is... eigenlijk onbestaande. Want het is een schuld. En van een schuld kan je niet eten.
Maar zonder schuld kan een staat niet leven. Dat wisten ze al in de 15e eeuw.
Het begrotingsdeficit van de Bourgondische hertogen werd gefinancierd door opeenvolgende muntontwaardingen en door dure leningen op korte termijn (daar was voor de bevolking niet veel tegen te beginnen, de banken waren immers eigendom van de heersende kaste.… niet dat dit vandaag anders zouden zijn…)
Edoch, de taksen en accijnzen die geïnd werden in zilverstukken, ontwaardden eveneens.
Onbevreesd poogde Jan zonder Vrees in het begin van de 15e eeuw, de zilverinhoud van de baismunt te verhogen.
Maar Filips de Goede komt de eer toe de Euro te hebben ingevoerd. Jawel, ingevoerd!
21 jaar lang houdt hij de muntwaarde gefixeerd. Men kon in alle rust plannen maken, en uitvoeren. De kostprijs kon betrouwbaar voorspeld worden. De ZILVEREN STUIVER was het wondermiddel tot de economische groei. Niet voor niets dat men te Lier de 500ste verjaardag vierde van het huwelijk van Filips de Schone met zijne gemalin Johanna van Castilië. De Bourgondieërs heersten niet enkel over onze gewesten; ze beheersten ook nog de economie. En dat kunnen onze huidige poitici zeker niet zeggen!
De eerste postmoderne Graaf van Vlaanderen (hij noemde zich Minister-President) zou er geen kwaad aan hebben gedaan zich te spiegelen aan onze Filips, de Goede.
Het Bourgondische hertogdom diende, net als VDB, af te rekenen met een overheidstekort. Hoe deden onze Bourgondische voorgangers (die overigens de Franse koningen dienden te trotseren, nogal wat anders dan de Waalse boerkes!) de schatkist in evenwicht belanden? Wel, door de kroonjuwelen te cultiveren.
En door alle braakliggende gronden te verpachten.
Neem nu de E19 Brussel-Antwerpen: een zevental voetbalvelden liggen tussen de heen en de terugweg. Als Minister-President VDB die verpacht zou hebben aan bijvoorbeeld de Boerenbond, dan had hij daar zeker 580 miljoen Euro voor kunnen vragen. Dankzij een beetje genmanipulatie zouden deze terreinen een dieselbestendig gewas kunnen opbrengen. En waarom niet er een aantal pretparken met overdekte zwembaden neerpoten; dan is een continue opbrengst verzekerd.
Maar het zouden geen Bourgondiers zijn geweest, moesten onze hertogen niet dubbelspel gespeeld hebben door ook massaal gouden munten te verspreiden, die tegen een hogere inruilwaarde aan de koopkrachtigen gepresenteerd werden.
De Zilveren Stuiver heeft uiteindelijk niet kunnen beletten dat er Bergen van Barmhartigheid nodig waren -zeg maar de eerste OCMW's avant la lettre- om iedereen in leven te houden. En ook het pensioen zoals wij dat nu kennen bestond reeds in de vorm van het kerkelijk rentekrediet: men verkocht de eigen grond aan de kerk en in ruil ontving men de rest van zijn dagen een loon. Al diende men wel een deel van de grondopbrengst aan de kerk te geven: barmhartigheid heeft zijn grenzen en de vertegenwoordigers van God hadden nu eenmaal de behoefte om grootgrondbezitters te worden.
Nochtans was de economie eeuwen ondergeschikt aan "het leven". Men produceerde en investeerde en liet het geld rollen, met de bedoeling de kwaliteit van het leven te dienen.
Ook de politici en andere bewindslieden dienden het leven te dienen. Smeergelden waren uit den boze: de politiek mocht niet besmet worden door het geld. Vandaag is het net andersom: het geld als fetisj is zo allesoverheersend dat men het schandelijk vindt moesten overheden zich gaan bemoeien met de kapitaalbewegingen. Beursspeculaties, overzeese transacties, geïnde aandelenwinsten: ze onttrekken zich aan elke maatschappelijke controle.
De pleitbezorgers voor de Euro doen er dus goed aan zich even af te zonderen in de Albertinabibliotheek en zich onder te dompelen in het verleden, willen ze niet binnen pakweg een halve eeuw geconfronteerd worden met het gegeven dat -naast de Euro- er opnieuw nationale munten ingevoerd worden. Wanneer u dan l'Autouroute du Soleil neemt, betaalt u de péage met Euro's, en uw maaltijden die bestaan uit biologisch geteelde regionale gewassen, met bourgondische centiemen. Want tegen dan is ook de regionalisering van Europa een feit!
Vanop altitude 367, uw waakzame wachter.
(Willy Coomans)
